قلمزنی یکی از صنایع دستی قدیمی ایران است که در گروه فلزکاری قرار می گیرد. حکاکی معادل کلمه قلمزنی در انگلیسی است.
به هر حال هنر تزیین و کنده کاری انواع نقوش و نقوش بر روی اجسام فلزی است. فلز پایه عمدتاً مس، طلا، نقره و برنج است. حکاکی را به کمک قلم یا همان قلم فلزی و چکش انجام می دهند.
اگر مجذوب هنر بی نظیری همچون تابلو قلم زنی اصفهان هستید، با ما همراه باشید تا از طریق این مقاله بیشتر با آن آشنا شوید. خواهید فهمید که این هنر چقدر قدمت دارد و چه چیزی آن را به این تماشایی می کند.
تاریخ قلمزنی در ایران:
پیشینه قلمزنی را به زمان سکاها که از نژاد آریایی بودند نسبت می دهند. جام طلای حسنلو در سال 1957 کشف شد، این اثر قلمزنی دارای نقوش برجسته ای مانند خدایان بر ارابه است.
قدمت آن به هزاره اول برمی گردد. جام های طلای مارلیک نیز از جمله نقوش این دوره است.
از دوره مادها که در قرن هفتم پیش از میلاد در ایران به قدرت رسید، متأسفانه تعداد کمی نقش و نگار برجای مانده است.
با شکل گیری حکومت هخامنشیان، هنر قلمزنی نیز متحول شد و دوره بعد را تحت تأثیر قرار داد. دوره هخامنشی در واقع اوج فلزکاری است.
اما متأسفانه در اثر حمله اسکندر و به آتش کشیدن تخت جمشید آثار بسیاری از بین رفت و به دستور اسکندر به سکه ذوب شد.
در دوره ساسانیان، یعنی در سال های 224 تا 650 میلادی، تجارت ایران، یونان و روم گسترش یافت. و به همین دلیل هنر ایران تحت تأثیر هنر یونانی و رومی قرار گرفت.
رایج ترین ظروف این دوره سینی هایی بود که ساسانیان بر روی آن تصاویری از شکار و مراسم سلطنتی مانند مراسم هدیه دادن را حک می کردند.
هنر قلمزنی در دوران پس از اسلام:
در قرون اولیه اسلامی، اعراب این هنر را از دوره ساسانی تقلید کردند. و در قرون بعد، علاقه هنرمندان ایرانی به مذهب افزایش یافت.
از این رو، عشق و گرایش آنان به اسلام باعث شد که به تدریج از خطوط کوفی و ابیات به جای نقوش بومی و اسطوره های ایرانی استفاده کنند.